Παράλληλα, δεν είναι μικρό το ποσοστό των ασθενών με ενδομητρίωση, που διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο επιπλοκών κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Ο κίνδυνος αποβολής, μάλιστα, αυξάνεται έως και 75%. Σε περίπτωση που ο ιστός από τo εσωτερικό στρώμα της μήτρας διεισδύσει μέσα στο τοίχωμα της μήτρας, εμφανίζεται η λεγόμενη αδενομύωση. Στην αδενομύωση η γονιμότητα είναι ακόμη πιο περιορισμένη, αλλά υπό προϋποθέσεις οι γυναίκες μπορούν επίσης να μείνουν έγκυες.
Πόσο πιθανό είναι να μείνω έγκυος με ενδομητρίωση;
Επειδή οι αριθμοί μπορούν να αποκαλύψουν ένα μεγάλο μέρος της αλήθειας, ας εξετάσουμε κάποια στατιστικά δεδομένα. Σε γενικές γραμμές, η ενδομητρίωση μπορεί να μειώσει τη γονιμότητα μιας γυναίκας στο μισό. Πιο συγκεκριμένα: για μια ασθενή από 22 έως 23 ετών με ενδομητρίωση, η πιθανότητα να μείνει έγκυος είναι περίπου στο 15%, ενώ για μια υγιή γυναίκα της ίδιας ηλικιακής ομάδας, είναι περίπου στο 30%. Το ποσοστό εγκυμοσύνης για μια υγιή 35χρονη είναι περίπου 15%. Μια 35χρονη με ενδομητρίωση, από την άλλη, έχει 7,5% πιθανότητα να μείνει έγκυος ανά κύκλο. Για μια υγιή γυναίκα άνω των 40 ετών, το ποσοστό εγκυμοσύνης ανά κύκλο είναι από 5 έως 8%, ενώ αν πάσχει από ενδομητρίωση πέφτει στο 4%.
Με ποιον τρόπο επηρεάζει η ενδομητρίωση αρνητικά τη γονιμότητά μου;
Στις γυναίκες με ενδομητρίωση, ιστός παρόμοιος με την επένδυση του εσωτερικού τοιχώματος της μήτρας αναπτύσσεται έξω από τη μήτρα (στην κοιλιά ή στην ωοθήκη). Μολονότι οι εστίες της ενδομητρίωσης είναι καλοήθεις, μπορεί να προκαλέσουν έντονο πόνο, φλεγμονή, κύστεις και συμφύσεις. Ενδέχεται επίσης να αποτελέσουν μηχανικό εμπόδιο στην εγκυμοσύνη. Ακόμη και γυναίκες με χαμηλού βαθμού ενδομητρίωση και λίγες συμφύσεις στην κοιλιά μπορεί να είναι υπογόνιμες.
Τα αίτια πίσω από αυτό δεν είναι ακόμη σαφή. Μια πιθανή εξήγηση είναι οι φλεγμονώδεις διεργασίες στην κοιλιακή κοιλότητα, οι οποίες μπορεί να βλάψουν την ποιότητα των ωαρίων. Επιπλέον, το απόθεμα των ωαρίων συχνά μειώνεται, με αποτέλεσμα οι προσβεβλημένες γυναίκες να μπαίνουν στην εμμηνόπαυση γρηγορότερα. Παρεμπιπτόντως, το μέγεθος των βλαβών της ενδομητρίωσης μέσα στην κοιλιά δεν καθορίζει απαραίτητα τη γονιμότητα των προσβεβλημένων γυναικών. Ακόμη και μικρές εστίες ενδομητρίωσης μπορεί να οδηγήσουν σε στειρότητα, ενώ μεγάλες συμφύσεις μπορεί να παραμείνουν χωρίς συμπτώματα.
Τι πρέπει να κάνω για να εκπληρώσω την επιθυμία μου να γίνω μητέρα;
Οι γυναίκες με ενδομητρίωση είναι συνετό να επικοινωνήσουν με έναν εξειδικευμένο στην ενδομητρίωση και την υπογονιμότητα γυναικολόγο. Εκεί διευκρινίζεται αν πράγματι η ενδομητρίωση αποτελεί την αιτία της υπογονιμότητας, κάτι που δεν είναι απαραίτητο να συμβαίνει πάντα. Είναι, δηλαδή, πολύ πιθανό η ενδομητρίωση να είναι μόνο ένα από τα πολλά εμπόδια στη γονιμότητα. Επιπρόσθετα, άλλοι παράγοντες, όπως μια αλλοιωμένη ορμονική ισορροπία ή χαμηλή ποιότητα σπέρματος στους άνδρες, μπορούν να δυσχεράνουν την προσπάθεια ενός ζευγαριού να τεκνοποιήσει. Στην πραγματικότητα, διάφοροι παράγοντες συνυπάρχουν συχνά ταυτόχρονα. Είναι χαρακτηριστικό ότι στο ένα τρίτο των ζευγαριών που αδυνατούν να τεκνοποιήσουν, η γονιμότητα και των δύο συντρόφων είναι περιορισμένη. Όσο περισσότεροι παράγοντες συνυπάρχουν και όσο λιγότερο πιθανή είναι μια φυσική εγκυμοσύνη, τόσο πιο γρήγορα θα πρέπει να ξεκινήσει η θεραπεία. Ειδικά οι γυναίκες άνω των 35 ετών με ενδομητρίωση δεν πρέπει να χάνουν πολύτιμο χρόνο, καθώς η γονιμότητα συνεχίζει να μειώνεται με την αύξηση της ηλικίας.
Για την αφαίρεση των συμφύσεων που εμποδίζουν ένα ωάριο να κινηθεί μέσα από τις σάλπιγγες χρησιμοποιείται μια χειρουργική διαδικασία, η λαπαροσκόπηση. Αυτή η διαδικασία, που μπορεί επίσης να χρησιμοποιηθεί για διάγνωση, θεωρείται αρκετά απλή. Ωστόσο, σε περίπτωση που η ενδομητρίωση είναι σοβαρότερη, με συμπτώματα όπως ενδομητριωσικές κύστεις στις ωοθήκες ή φραγμένες σάλπιγγες λόγω ανάπτυξης του ιστού, μπορεί να αποφασιστεί ότι αυτές θα πρέπει να αφαιρεθούν χειρουργικά. Αυτό γίνεται με την ελπίδα ότι η ωορρηξία μπορεί να επανέλθει στο φυσιολογικό, αυξάνοντας έτσι τις πιθανότητες σύλληψης.
Πόσες γυναίκες μένουν έγκυες μετά από επέμβαση ενδομητρίωσης;
Μια μελέτη που έλαβε χώρα στη Γαλλία διερεύνησε το παραπάνω ερώτημα σε βάθος. Στην έρευνα συμμετείχαν 55 ασθενείς στην ίδια ηλικία, που υποβλήθηκαν σε χειρουργείο επειδή εμφάνιζαν εστίες ενδομητρίωσης. 36 από αυτές είχαν την επιθυμία να τεκνοποιήσουν. Κατά τα επόμενα χρόνια προέκυψαν συνολικά 29 γεννήσεις. Ακόμη και το 74% των γυναικών που προηγουμένως είχαν προσπαθήσει ανεπιτυχώς για τουλάχιστον ένα χρόνο να συλλάβουν, τα κατάφεραν. Περίπου οι μισές συνέλαβαν με φυσικό τρόπο, ενώ οι υπόλοιπες έμειναν έγκυες ως αποτέλεσμα θεραπείας γονιμότητας. Σύμφωνα με άλλη μελέτη, παράμετροι όπως η νεαρή ηλικία, το φυσιολογικό βάρος και ο χαμηλός βαθμός βαρύτητας της ενδομητρίωσης ευνοούν την έναρξη της εγκυμοσύνης.
Πάσχω από ενδομητρίωση. Μπορώ να μείνω έγκυος με φυσικό τρόπο;
Εάν έχετε ενδομητρίωση και επιθυμείτε να συλλάβετε, συνιστάται να αναζητήσετε τη βοήθεια ενός ειδικού μετά από ανεπιτυχείς προσπάθειες έξι μηνών, σε αντίθεση με το ένα έτος που συνιστάται συνήθως σε γυναίκες χωρίς ενδομητρίωση. Παρ’ όλα αυτά, εάν είστε άνω των 35 ετών, θα ήταν συνετό να αναζητήσετε τη συμβουλευτική ενός ειδικού στην ενδομητρίωση και υπογονιμότητα ακόμα πιο νωρίς.
Ποιες είναι, όμως, οι πραγματικές πιθανότητες να μείνω έγκυος αν έχω διαγνωσθεί με ενδομητρίωση;
Τα νεότερα δεδομένα δείχνουν ότι:
- Στις 100 γυναίκες με ελάχιστο έως ήπιο βαθμό ενδομητρίωσης που προσπαθούν να συλλάβουν, οι 75 από αυτές θα μείνουν έγκυες με φυσιολογικό τρόπο μετά από ένα χρόνο.
- Στις 100 γυναίκες με μέτριο βαθμό ενδομητρίωσης που προσπαθούν να συλλάβουν, οι 50 από αυτές θα μείνουν έγκυες με φυσιολογικό τρόπο μετά από ένα χρόνο.
- Στις 100 γυναίκες με σοβαρού βαθμού ενδομητρίωση που προσπαθούν να συλλάβουν, μέχρι το τέλος ενός έτους οι 25 από αυτές θα είναι με φυσικό τρόπο έγκυες.
- Για να καταλάβουμε τη διαφορά, σύμφωνα με τα νεότερα στατιστικά στοιχεία, εάν 100 γυναίκες χωρίς ενδομητρίωση προσπαθούν να συλλάβουν, 84 από αυτές θα είναι έγκυες με φυσικό τρόπο μέχρι το τέλος ενός έτους.
